Radye Temel; Jeneral temel olarak da bilinen (genellikle Radye Temel olarak adlandırılır.) Yapının temelini oluşturan sistemin tüm alan boyunca kapsayan birleşik bir temel türüdür.
Kural olarak, toprağın taşıma kapasitesinin düşük olduğu zeminlerde radye temel sistemi kullanılır. Radye temelin davranışı ızgara temel sisteminin davranışına benzemektedir.
Zemine uygulanan gerilmeler; Radye temelin üzerinden devam eden kolon bölgesinde daha büyük, arada kalan kolonsuz bölgelerde ise daha az yük basıncı vermektedir.
Yani yukarıda sizlerle paylaştığım Geri alan radye temelin boyutları ve Kırmızı ile boyanmış alan ise Kolon Sistemini ifade etmektedir.
Buradaki kolonlara ek olarak güçlendirici görevi üstlenen kirişler yer almaktadır. Kolonları birbirine bağlayan bu Kiriş sistemi ise; Radye temelin ara alanları arasındaki gerilme ve yükleri toprak üzerine eşit olacak şekilde basıncı / yükü yaymak amacıyla kullanılmaktadır.
Çeşitleri
Farklı tür kiriş sisteminin bağlanması, Radye Temelde bulunan Topuk / Pabuç sisteminin oluşturulması, Gizli Kiriş olarak ana temelin içerisinde kiriş sisteminin oluşturulması gibi çok farklı durumlarda kullanılan çeşitleri vardır.
Kafanızı çok karıştırmadan Radye Temel sistemine ait uygulama ve içerisinde bulunan Donatı (İnşaat Demiri) sisteminin projelendirilmiş görsellerini sırasıyla sizlerle paylaşacağım.
Kirişli Radye Temel
Bu radye temel sisteminden; Temelden çıkan kolonları birbirine bağlayan Betonarme kirişler ile tüm kolonların birbirine bağlandığı sistemdir arkadaşlar.
Kolonları birbirine bağlayan kirişler farklı yöntemler ile uygulanmaktadır. Bu bazı durumlarda direk olarak temelin üzerinde görünen kiriş sistemi ile (Aşağıdaki görseldeki gibi) bazı durumlarda ile bu kiriş sistemi direk olarak temelin içerisinde ek İnşaat demiri atılarak bağlantı sağlamaktadır.
Mimarlık okuyan arkadaşlar için konuyla ilgili biraz daha ayrıntıya girip Temel Planı çizimi için; Radye Temel / Kirişli Temel sistemi için Mimari proje çiziminde aşağıdaki görsel üzerinden Kiriş, Temel, İsimlendirme, Temel Kesiti alma gibi tüm detayları görüntüleyebilirsiniz.
Temel planı çizili yaparken yukarıdaki proje sizlere çizimde yapmanız gereken tüm detayları göstermektedir. Buna ek olarak maddeler halinde yazmak istiyorum.
- Kolonların yeri gösterilir ve Kalın renk / Betonarme taraması yapılır.
- Radye temel genişliği; En uç kolonlardan 50 cm dıştan çizilmek ve uygulanmak zorundadır.
- Kolonları birbirine bağlamak için 30 genişlik – 60 cm yükseklik 30 / 60 kiriş sistemi oluşturulur.
- Kirişlerin numaralandırılması:
Zemin kat için: ZK 1 (30 / 60)
Bodrum Kat için: BK 1 (30 / 60) şeklinde BK1 – BK2 3 4 5 şeklinde numaralandırılır. - Yapıyı oluşturan Kolon sistemine göre aks çizimi yapılır. (Buna ait makale yazımı Aks Çizimi başlığında detayları görebilirsiniz)
- Kat döşemesi kapılıyor ise; Plan çiziminde döşemeyi belirmek için D1/h:15 şeklinde numaralandırılır. Buradaki “h” döşeme kalınlığını belirtmeniz gerekmektedir.
- Son olarak A-A ve B-B kesiti çizilerek projenin her iki tarafına da Radye Temel sistemini anlatan kesit çizimi yapılır.
Düz Kirişli Radye Temel
Bu temel sisteminin mantığı kirişli radye temel sistemiyle tamamen aynı, fakat! Kirişler ortada gözükmez ve temel içerisinde kolonları birbirine bağlayan kirişler vardır. Daha iyi anlamanız için doğru bir temel statik projesine ait 3D Temel Detay çizimini sizlerle paylaşmak isterim;
Bu temel sistemini diğerinden ayıran farkı anlamanız için plan çizimine dair 3 Boyutlandırılmış halini aşağıda sizlerle paylaşıyorum. Resimde kirişler gözükmez çünkü temel içerisindedir. Yani temelin içerisinde gizli / görünmeyen kirişler ile kolonlar birbirine bağlanmıştır.
Yazının başında dile getirdiğim Pabuç / Topuk sistemi olarak adlandırdığım sistem ise; Statik Projelerde boyutu küçük olan kolonların altına veya kolana binan yükün fazla olduğu kısımlarda aşağıdaki statik proje örneği dahilinde eklemeler yapılmaktadır.
Radye temel sistemine ait sistemleri, Statik proje örneğine dair 3D görselleştirme ve Radye Temelin uygulama sistemine dair tüm detayları elimden geldiğince paylaşmaya çalıştım.
Yazı içerisinde eksik ve hatalı anlatımımda olabilir, bu duruma karşılık ek bilgi olarak yazıya katkıda bulunmak isteyen arkadaşlar aşağıdaki mesaj panelini kullanarak yazıya katkıda bulunabilirse çok daha güzel olur.
Konuyla ilgili olarak
Yazmış olduğum benzer konulara dair yazı başlıklarımı aşağıdaki linkler üzerinden ulaşabilirsiniz;
