Merdiven hesabı; Merdivenin kullanım alanına ve yapının kat yüksekliğine göre değişkenlik göstermektedir. Yani kat yüksekliği 3 metre olan bir merdiven ile kat yükseliği 4 metre olan bir merdivenin Basamak Sayısı ve Rıht Yüksekliği farklıdır.
Merdiven Hesabı yapmadaki asıl amaç; merdiveni kullanacak kişinin en rahat bir şekilde ve tüm basamak yüksekliği (rıht) eşit olarak hesaplanması gerekmektedir.
- En ideal ve standart rıht yüksekliği 16cm – 18 cm arasındadır.
Yazımızın devamında Merdiven hesaplama formülü, Örnek proje üzerinden merdiven çizimine dair teknik Mimari Proje Çizimi bilgileri yer almaktadır.
1) Merdiven Ölçüleri
- Kat yüksekliği 3,00 metre kabul edilir.
- Buna göre Rıht: 16,66 ve
- 18 basamaktan oluşmaktadır.
Merdiven Hesabı yapmadan önce; mimari projeye ait merdiven türünün ve kat yüksekliği belirlenmesi gerekmektedir. Günümüz standartlarında özel bir durum olmadığı sürece kat yüksekliği 3,00 metre üzerinden merdiven hesabı yapılmaktadır.
2) Merdiven Çeşitleri
Mimari Projelerde en çok kullanılan 3 tip merdiven tipi/çeşidi vardır, bunlar;
- Tek Kollu merdiven
- U merdiven ve
- Döner merdiven
3) Merdiven Formülü
Merdiven hesabı yapılırken kullanılacak formül ( 2h + b = 62-64 cm) bu değerlerin tam olarak ne anlama geldiğini bakalım;
- “h” değeri Rıht Yüksekliği anlamına gelmektedir. Yani merdiven çıkarken attığımız her adımda yukarı çıktığımız yüksekliği ifade etmektedir. Teknik olarak tanımı ise; Merdivende bulunan iki basamak arasındaki yüksekliği ifade etmektedir ve en uygun 16-18 cm arasında olmalıdır.
- “b” değeri Basamak Genişliği anlamına gelmektedir. Yani merdiven çıkarken ayak bastığımız yerin ölçüsünü belirtir ve standart basamak genişliği 30 cm olmalıdır.
- “62-64 cm” değeri ise; normal bir insanın yürüyüşü sırasında attığı adamlar arasındaki mesafe anlamına gelmektedir.
4) Örnek Merdiven Hesabı
Merdiven hesabı yaparken dikkat etmeniz gereken en önemli şey; rıht yüksekliği ölçüsü olan 16-17-18 cm’lik ölçünün dışına çıkmamaktır.
Çünkü merdiven çıkarken düşünün kendinizi, bir kişi merdiven çıkarken 19cm’den oluşan basamakları çıkmak yorucu olur 🙂
Örnek: 3 metre yüksekliği bulunan bir yapının merdiven hesabını yapınız?
Cevap:
Standart basamak yüksekliğimiz= 16-17 cm’dir demiştik.
Çıkılmasını istenilen kat yüksekliği= 300 cm
300 cm / 16 cm = 18,75 adet basamak sayısı çıkıyor. Tabi ki küsuratlı bir sonuç çıktığı için biz bu değerin bir altını veya bir üstünü alabiliyoruz. Sonuç: 18 veya 19 basamak üzerinden hesaba devam edilir.
300 cm yüksekliği az önce bulduğumuz 18 basamak ile çıkıyoruz.
Rıht yüksekliğini ise; kat yüksekliğimiz olan 300 cm değerini, basamak sayısına bölersek 300 cm / 18 adet = 16,66 Rıht yüksekliği yani her bir basamağın yükseklik değerini bulmuş oluruz.
5) Tek kollu merdiven
Tek kollu merdiven diğer adıyla düz merdiven olarak ifade edilen bu merdiven tek bir doğrultu üzerinden bir üst kata çıkmaktadır.
Tek Kollu merdiven ölçüleri;
- Merdivenin toplam uzunluk ölçüsü; 570 cm
- Sahanlık genişliği: 90 cm (100-120 cm de yapabilirsiniz)
- Basamak sayısı: 18 adet
- Basamak genişliği: 30 cm
- Merdiven genişliği: 120’dir
6) İki Kollu Merdiven
İki kollu merdiven çizimini için daha önce yazmış olduğum ve merdiven terimlerini de anlattığım Planda Merdiven ve Kesit çizimi Nasıl Yapılır? ( PislikMimar.com/merdiven-cizimi/ )yazıma göz atabilirsiniz. Ayrıntılı olarak anlatmaya çalıştım 🙂
basit ve net bir anlatım olmuş, teşekkürler 🙂
Benim için çok onemli
@Enver, Merhaba
Mesajınız yarım kalmış, sorunuzu tam olarak anlayamadım.
Hayırlı akşamlar ahşap merdiven yapmayı düşünüyorum ölçüleri yükseklik 216×195 bu mesafeye kaç ruh koymam gerekiyo ölçüler kaç olmalı teşekkür ederim.
@Nazmi bey merhaba.
216 cm x 195 cm değeriniz tam olarak nedir anlamadım fakat çıkmaz istediğiniz kat yüksekliği 216 cm olarak var sayıyorum.
216 cm bir yüksekliğe çıkmanız için Rıht Yükseliği 18 cm olabilir. Toplamda 12 basamak yapacaksınız. ( 18 x 12 = 216 cm)
Merdiven eğim hesaplaması nasıl yapılıyor, tan alfa alınıyordu sonra, mesela merdiven Rıht yüksekliği 16 ise basamak genişliği 30 ise böldüğümüzde 0.5333 gibi bişey yapıyor sonra nasıl hesaplıyorduk, ölçek 1/20,de
@Beren Merhaba
Oran orantı şeklinde eğimi daha kolay bulursunuz.
30 cm’de 16 ise
100 cm’de kaçtır?
Eğim %53,33 çıkar.
Bu 1/1 ölçekte bunu 1/20 ölçeğe çevirmeniz gerekli.
Hocam peki 100 m lik bir zemine yani yeşil alana merdiven nasıl uygulanır.. bu alanda eğimli..yokuş şekilde
@Mim.ar Merhaba
100m çok uzun bir mesafe. Yapmak istediğiniz eğimli bir yürüyüş yolumu yoksa direk merdiven mi yapmak istiyorsunuz?
Eğer eğimli bir yürüyüş yolu şeklinde çözmek istiyorsanız mevcut eğim yürüyüş yolu olacak şekilde düzeltilerek üzerine taş döşenip oluşturulabilir.
Eğer Merdiven olarak çözmek istiyorsanız; Başlangıç ve bitiş noktası arasındaki kot farkını bulup yine arazi eğimine göre Merdiven basamak sayısı, rıht ve sahanlıkların hesaplanması gerekmektedir.
Max. Rıht yükseliği 18 cm’si geçmeyecek şekilde hesaplamaya çalışabilirsiniz.
Yani 100 metre alan demişsiniz. bu 100 metre uzunluk ile kaç metre yüksekliğe çıkacaksanız: O değeri 18’e bölüp, toplam basamak sayısını çıkartabilirsiniz.
Merhaba, betonarme prefabrik merdiven hesabı için nasıl bir yol izleyebiliriz ? Bir de daha detayli analiz edebileceğimiz bir yol var mıdır ?
merhabalar yarın sınavım var da bir sorum olacaktı size ,yardımcı olursanız çok sevinirim.
Kat yüksekliği h:342 cm bir yapıda tasarlanan çift kollu tek sahanlık çift doğrultulu merdiven için rıht yüksekliği basamak genişliği rıht sayısı ve basamak sayısını öğrenmek istiyorum
Merhabalar. 7.40*4 alanına rampalı merdiven yapacağım. Kot farkı 97 cm. Basamak ve rampa sayısı ne olur burda yardımcı olur musunuz? 120 cm rampa girişi 280 cm Merdiven girişi.
Merhaba 314 dikey doğrultu 370 yatay doğrultusu olan merdiveni nasıl hepalariz şimdiden teşekkürler
Yüksekliği 4 metre olan bir yere sahanlik kotunu kaça ayarlamaliyiz
@Ömer , Merhaba
Bunun için merdivenin yapılacağı alanı/projeyi görmek gerek. Ama yine de sorunuza bir cevap vereyim.
Normalde kat yüksekliği 3 metredir ve 18 basım ise sahanlığa çıkılır.
4 metre yüksekliğe çıkmak için ise ve alanınız musait ise 22 basım yapabilirsiniz ve 2 metrede sahanlık uygulayabilirsiniz. Yani 11 basım (rıht yükseliği 18,18) olacak şekilde yapabilirsiniz.
Bir yapı girişinde 25 cm kot olan bir yer var. Uzun rahatlatıcı bir rampa ile mi 12,5 cm 2 rıhtlamı çıkmak mantıklıdır?
@Erkan Çelik Merhaba
Kullanım koşulunuza göre değişebilir, mevcut durumu değerlendirmeniz kendi kullanım ihtiyacınıza göre değerlendirmeniz gerek.
Somut bir örnek vermek gerekirse, bu eğer bir dükkan önü Hem merdiven, hem de rampa olması gerekli.
Ayrıca dünya hali, engelli insanları da düşünürsek rampa yapın derim
Merhaba derinlik 230 olan tek kollu bir ic merdiven icin riht:14 riht yuksekligini: 16.42 basamak derinligi:30.16 olarak buldum toplam uzunluk bunlara gore 330 cm olarak cikiyor sorun ise benim evin icinde merdiveni koyabilecegim alan yanlizca 200 cm civari ne gibi bir cozum uygulamaliyim
@Furkan KARAKAS
Bunun için tek kollu bir merdiven yerine Spiral yani Döner Merdiven ile çözüm üretmeniz gerek.
Örnek Çizim için > https://www.pislikmimar.com/spiral-doner-merdiven-dwg/ sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.😊
Merhaba,
Yükseklik 218 derinlik 200 genişlik 104 ahşap ev loft kat için nasıl bir merdiven olmalı basamak yüksekliği ve basamak genişliği
@YAVUZ KENAN
Merhaba,
Loft yani küçük yapılarda basamak yüksekliği yani Rıht ölçüsü 25 cm kadar yapabilirsiniz.
Şöyle düşünün eğer asma kat yüksekliğiniz 2.50 metrede ise 10 basamak ile 25 cm basamak yüksekliği kullanarak merdiven çözümünü yapabilirsiniz.
Loft sistemlerde asma katta sadece yatak alanı olduğu ve kullanım için günde en fazla 1-2 defa kullanılacak bir merdiven olduğundan dolayı 25 cm kullanabilirsiniz.
Eğer bu yükseklik gözünüze fazla gelirs; Basamamak sayısını arttırarak 23 cm, 21 cm basamak yüksekliği seçebilirsiniz.
Basamak genişliği ise; bir kişinin omuz mesafesi 60 cm olarak kabul edilir. Bu durumda sizler 70 cm bir basamak genişliği bırakmanız gerekmektedir.
Projede yazan M (18×16.16/30 ) ne demek hocam
Ömer Merhaba, Merdiven Kod’lamasından bahsediyorsunuz.
M (18×16.16/30 )
18 basamak sayısı
16.16 Rıht yani basamak yüksekliği
30 adım genişliği anlamına gelmektedir.