Mimari Proje Çiziminde sanırım en çok zorlandığımız konu Çatı Planı Çizimi ve Çatı Tanzimidir. Yani Çatının tipine göre kırım noktaları belirlenmesi ve çatı eğimine göre planlanması gerekmektedir. Öncelik olarak sizlere detaylı olarak tüm çatı tiplerine değineceğim ve beraber açtı planı çizimi yapacağız.
Çatılar tiplerine göre isimlendirilir. Çoğunlukla denk geldiğimiz çatı türleri;
- Sundurma çatı
- Beşik çatı
- Kırma çatı olmak üzere 3 farklı çatı tipinin görsellerini paylaşıp, daha sonrasında Çatı Çözümü / Çatı tanzimi yapacağız.
Çatı Çeşitleri
Sundurma Çatı
Sundurma Çatılar bir nevi düz çatılara benzer. Tek fark olarak %33 oranında ve tek yönlü olarak eğime sahip yapılarda kullanılır. Özellikle Villa Projelerinde tercih edilen bu çatı tipi maliyeti en ucuz olan çatı türüdür.
Sundurma çatı yapılmasındaki asıl amaç ise; çok fazla yağış alan bölgelerde, yağmur suyunun tek yönlü olarak akmasını sağlamaktır. Çatı eğimi ne kadar fazla olursa, suyun akış hızı da aynı oranda artar. Haliyle fazla yağışlı, karlı bölgelerde eğitimi daha fazla kullanabilirsiniz.
Mimarlık Bölümü okuyan arkadaşlar için bu çatı türünü aklınızda sizlere anlattığım SU akışı yani SUndurma çatı olarak aklınızda tutabilirsiniz.
Beşik Çatı
Beşik Çatı bir diğer adıyla Üçgen Çatı olarak da bilinmektedir. Çatı Planının tam orta noktasından 2 farklı yöne eğimi bulunmaktadır. Eğer Çatı Katı oluşturacaksanız; Beşik Çatı eğimini yüksek tutarak daha geniş bir alan oluşturarak bir alan yaratabilirsiniz.
Beşik çatıda uygulanan bir detay ise Kalkan Duvardır. Yapının önce ve arka kısımlarda kalan boşluklar Kalkan Duvar veya Pencere / Cam gibi tasarımlarla kapatılır. Yukarıda örnekte birebir olarak uygulanmış çatı türünü görebilirsiniz.
Beşik Çatı Çizimi yukarıda sizlerle basit bir örnek bıraktım. Çatının orta noktası, yani tepesinden 2 farklı yöne kırım vererek çatı çizimini yapabilirsiniz.
Kırma Çatılar
Kırma Çatılar günlük hayatta sıkça gördüğünüz Bina Yapılarının çatı çözümünde kullanılan bir tanzim çözümüdür.
Kırma Çatılar çok yönlü ve çok eğimli çatılar olarak adlandırılır. Genel olarak en az 4 yönde eğim verilerek oluşturulur. Kırma Çatılar ile ilgili Plan, Perspektif çizimlerini basit olarak göstermek gerekirse;
Çatı Tanzimi
Çatı Tanzimi yani çatı çözümünün nasıl yapıldığını anlamanız için sizlere AUTOCAD üzerinden hazırlamış olduğum 3 farklı çatı tipinin adım adım tanziminin nasıl olduğunu anlatacağım.
Öncelik olarak çatı planı çizimi yapılırken; Bina oturumundan 50 cm kadar saçak bırakılır ve kesik çizgiler ile altta kalan oturum hizası çatı planı üzerinde gösterilir. Bunu bir örnekle anlatmak gerekirse;
Bu durumu belirledikten sonra sırada çatı çözümüne geçiyoruz. Çatı Çözümü yaparken 2 farklı yöntem kullanabilirsiniz. Bunlardan basit olan yöntem ise;
- Çatı kütlesinin tüm köşe noktaları belirlenir.
- Köşe noktalarından 45 Derece yardımcı çizgiler çekilir
Yapmanız gereken ve dikkat etmeniz gereken tek şey; Köşe noktalarından açı ortay şeklinde yardımcı çizgiler çekilmesidir.
Daha sonra çekmiş olduğumuz bu çizgileri uzatarak çatı çözümü ve eğim yönleri belirlenmektedir.
Çizgileri birleştiriyoruz ve çatı eğiminin bir kısmı çıkıyor. Daha sonra geride kalan noktaların birleşimini yapıp Çatı Çözümünü tamamlıyoruz.
Çatı tanzimini yaptıktan sonra; Çatı Planı çizimine devam edersek öncelik olarak çatı eğim yönlerini küçük ok işaretleri ile gösterilmesi gerekmektedir.
Çatı Planı Çizimi
Çatı planı çizimi için belirli kuralları ve Mimarlık Bölümü Jürisinde hocaların özellikle dikkat ettikleri konuları maddeler halinde sıralamam gerekirse;
- Çatı tanziminin kontrolü
- Çatı eğim yönleri
- Bina oturumunun kesit çizgilerle gösterimi
- Çatı kotunun gösterimi
- Çatı oluklarının çizilmesi
- Bacaların gösterilmesi
Örnek Çözümler
Mimarlık okuyan arkadaşlar için farklı tür çatıların çözümleri yapılmış bir şekilde sizlerle paylaşmak istedim.
Yukarıda adım adım anlattığım çözüm şekli en çok kullanılan ve en kolay olan çözüm türüdür. Anlamanız gereken tek şey köşe noktalarının açıortayından yardımcı çizgiler çekerek çatı tanzimini yapmanızdır.
Diğer çözüm türlerini anlamanız için farklı tipleri sizlerle paylaşıyorum;
Bir köşesi kırmalı çatı